Motivasyon;

Motivasyon insanda öğrenme, harekete geçme isteğinin uyanması ve İçsel enerjinin dışa yansımasıdır. Bu nedenle sporun her alanında motivasyona ihtiyaç vardır. Peki sporcu nasıl motive olur ve motive edilebilir? Sporcuların hem içsel hem de dışsal motivasyon kaynakları vardır. İçsel faktörlere örnek olarak; başarma arzusu, kendini kanıtlama ve kendini gerçekleştirme isteği sayılabilir. Dışsal faktörler ise; ödüllendirme, profesyonel olma, para kazanmak gibi dıştan gelen faktörlerdir. İçsel motivasyon daha çok sporcuda ben merkezci olmaya dayalıdır ve sporcunun motivasyon gereksinimleri değişmedikçe hayal kırıklıkları yaşamaz ve sporcuyu motive etmek kolaylaşır, ancak dışsal motivasyonda çevresel etkenler vardır. Anlık şartlar ve sosyal duruma göre değişmeler gösterebilir, bu durumda sporcunun motivasyonunda dalgalanmaya neden olur ve sporcuyu motive etmek güçleşir. Özellikle futbolda takım olarak hareket edilme gereksiniminden dolayı bir kişinin değil takım olarak motivasyonun üst seviyelerde tutulması gerekmektedir, Motivasyon eşittir başarıyı getirir. Bu nedenle dışsal motivasyonu etkileyen uyarıcıların dengelenmesi sporculara yansıtılmaması, gereksinimlerin ve hedeflerin doğru bir şekilde belirlenerek dalgalanmaların yaşanmamasına dikkat edilmelidir. Bu nedenle spor adamları yani en altından en üstüne kadar malzemecisinden, antrenörüne ve başkanına kadar herkesin sporcu psikolojisini bilmesi ve aynı dili konuşması gerekir. Böylelikle sporcunun motivasyonunu sağlamak sezon boyu değişen dış etkenlere karşı koymak ve sporcuları içsel ve dışsal etkenlere karşı motive etmek adına önemlidir.

Disiplinli Çalışma;

Disiplin denilince akla kurallara uygun hareket etmek gelmektedir. Spor ile disiplini ilişkilendirecek olur isek uzun vadede sporcuların yetenek ve becerilerini ortaya çıkarmak ve gelişimine olanak sağlamak amacıyla belirlenen kurallara göre hareket etmelerini ve bu alışkanlığı kazanmalarını sağlamaktır. Spor disiplini sadece sahada yaptığı antrenman veya müsabakalar ile sınırlı değildir. Yaşamı boyunca belirli kurallar içinde hayatını devam ettirmeyi gerektirmektedir, düzenli beslenme düzenli uyku gibi faktörler en büyük örneklerdir. Başarının en büyük sırlarından biride budur. Eğer profesyonel bir sporcu olma hedefi olan genç nesiller spor disiplini ve yaşam disiplini bir bütün halinde kendilerine adapte edebilirler ise yetenek ve becerilerini ortaya çıkartarak başarılı sporcu olma yolunda ilerleye bileceklerdir.

Düzenli Antrenman;

Düzenli Antrenman yapmak her spor dalı için olmazsa olmazlardan biridir. Özellikle takım sporlarında sporcu ekibin hazır bulunuşluk seviyelerinin ölçülmesi ve bulundukları seviyede göz önünde bulundurularak antrenman planlarının yıllık, aylık, haftalık ve günlük olarak maç programı da göz önünde bulundurularak hazırlanması gerekmektedir.

Geçmişten günümüze spor ve bilim birbiri ile bağlantılı olarak gelişmektedir.1-Antrenman şiddeti(koşu hızı, kalp atım hızı, max. Oksijen tük.)vb. 2-Antrenman kapsamı(koşu mesafesi, süre, kaldırılan toplam ağırlık) vb. 3-Yüklenme süresi(antrenmana göre verimsel veya tam dinlenme)  belirlenerek yapılacak testlerle sporcuların gelişimleri takıp edilmelidir.

Kondisyon;

Sporda  kondisyon çok önemlidir, özellikle  futbol hem aerobik(uzun süreli) hem de anaerobik(kısa süreli) kondisyon gerektirir. Kondisyonun artırılması için antrenman programlarının iyi ayarlanması gerekmektedir. Hedefin iyi belirlenmesi öncelikle hangi dönemde olunduğu göz önünde bulundurularak sezon öncesi, sezon veya sezon sonuna doğru yapılan kondisyon antrenmanlarının bu dönemlere göre ayarlanması gerekmektedir.

Sporcunun vücudunun, kondisyon çalışmasına  uyum sağlaması için en az iki hafta bir adaptasyon devresi gerekmektedir. Zira yapılacak ilk çalışmalar gerçekten kaslarda ağrı, sertleşme vs. gibi geçici bir reaksiyon meydana getirecektir. İyi planlanan belirli kas guruplarına yönelik kondisyon çalışmalarında o sporcunun kaslarını kontrol edebilme kabiliyeti ve konsantrasyonu artarak, kas gücünün tamamını kullanma yeteneği de gelişmektedir. Vücut direnci ne kadar kuvvetli olursa, sakatlanma olasılığı da o kadar azalmaktadır. Bu da kondisyon çalışmalarının sezon boyunca sakatlanma riskini düşürecek en önemli faktörlerden biri olduğunu göstermektedir.

İsmail Hakkı YILMAZ

Beden Eğitimi Öğretmeni